Cookie & privacy informatie

Deze site gebruikt alleen functionele cookies.
Kijk voor meer informatie op onze Privacy pagina.

Persisterende Depressieve Stoornis (voorheen dysthymie).

L. Thieme

Gepubliceerd op: 18-10-2022

Inhoud








Persisterende depressieve stoornis (voorheen: dysthymie) is een samenvoeging van dysthymie en de chronische depressie in de DSM-5.


Wat is een persisterende depressieve stoornis?

De persisterende depressieve stoornis (PDS) is een relatief nieuw ziektebeeld beschreven in de DSM-5, het handboek voor psychische aandoeningen. PDS is een samenvoeging van de vroegere ziektebeelden dysthymie en de chronische depressie. Deze vorm van depressie kenmerkt zich door een minder ernstige, maar wel langdurige depressie en is minimaal twee jaar aanwezig (Schene & Sabbe, 2016). Het ziektebeeld van de persisterende depressieve stoornis is nauwelijks onderzocht en is minder bekend dan een 'normale' depressie.

Vroeger werd een dysthymie of een chronische depressie gezien als een onderdeel van iemands persoonlijkheid en niet als een variant van de depressieve stoornis. Mensen werden hierdoor vaak veroordeeld tot het hebben van een 'sombere persoonlijkheid'. Dit leidde vaak tot een zeer negatief zelfbeeld bij mensen met deze klachten.


Symptomen

PDS kenmerkt zich door een langdurige depressieve stemming. De diagnose persisterende depressie wordt gesteld aan de hand van de volgende symptomen (Spijker et al, 2013):

  • Het grootste deel van de dag een depressieve stemming.

  • Meer dagen wel dan niet en ten minste twee jaar aanwezig.

Hiernaast zijn er vaak twee of meer van de volgende kenmerken:

  • Slechte eetlust of te veel eten,

  • Slaapproblemen,

  • Vermoeidheid,

  • Gering gevoel van eigenwaarde,

  • Slechte concentratie of besluiteloosheid,

  • Gevoelens van hopeloosheid.

Om de diagnose persisterende depressie te stellen zijn er nog een aantal aandachtspunten. Gedurende de twee jaar is de persoon nooit langer dan twee maanden vrij geweest van de bovenstaande symptomen. Voor adolescenten en kinderen geldt hier niet twee, maar minstens één jaar (Schene & Sabbe, 2016).


Hoe voelt een persisterende depressieve stoornis

PDS kan leiden tot dezelfde klachten zoals bij een „normale“ depressie. Vooral interesseverlies en somberheid spelen een grote rol in het dagelijks leven. Aanvullende symptomen kunnen per persoon erg verschillen. De één kan bijvoorbeeld overmatig piekeren terwijl de ander lichamelijk onrustig wordt.

Het ziektebeeld is minder bekend dan een “normale” depressie. Mensen met PDS kunnen denken dat de somberheid bij hun persoonlijkheid hoort. Waarschijnlijk door de geringe bekendheid van het ziektebeeld en het gebrek aan wetenschappelijke informatie zoeken mensen met PDS vaak geen hulp.


Subtypen

Het handboek depressieve stoornissen onderscheid een aantal subtypen PDS (Schene & Sabbe, 2016).

  • PDS met angstige spanning:
    spanningen, rusteloosheid, vrees.

  • PDS met gemengde kenmerken:
    Opgeblazen gevoel van eigenwaarde, toename van energie, spraakzamer dan gewoonlijk, verminderde slaapbehoefte.

  • PDS met melancholische (vitale) kenmerken:
    Vrijwel volledig verlies van interesse en plezier in activiteiten.

  • PDS met atypische kenmerken:
    Opklaringen in stemming, toegenomen eetlust/gewicht, extreme vermoeidheid.

  • PDS met psychotische kenmerken:
    Voor de depressieve periode specifieke wanen en hallucinaties, negatieve stemmen in het hoofd.

  • PDS met stemmings-incongruente psychotische kenmerken:
    Zie bovenstaande, maar dan zonder voor de depressieve periode specifieke wanen en hallucinaties.

  • PDS met katatonie:
    Geen psychomotorische activiteit (stupor), passieve houding (katalepsie), wasachtige buigzaamheid, nauwelijks tot geen verbale respons (mutisme), verzet tegen of geen reactie op instructies (negativisme) en meer.


Epidemiologie

Er is nog maar weinig onderzoek gedaan naar het voorkomen van PDS. Dysthymie kwam in de periode 2001-2003 bij ongeveer 1.5% van de Amerikaanse bevolking voor (Kessler et al, 2005). Een andere studie schat het voorkomen van dysthymie en chronische depressie op enig moment in het leven (lifetime prevalence) op 1 tot 6% (Schramm et al, 2020). Het is aannemelijk dat het voorkomen van PDS in de buurt van deze cijfers zal liggen.


Behandeling

De behandeling voor PDS is in grote mate hetzelfde als bij een "normale" depressie. Dit kan psychologische therapieën zoals cognitieve gedragstherapie betekenen, maar ook met medicijnen. Het is bij een depressie zeer verstandig om hulp te zoeken en te praten over je klachten. Je kan hiervoor terecht bij je huisarts, maar je mag ons ook bellen of een mailtje sturen.


Bronnen

  • Kessler, R.C., Chiu, W.T., Demler, O., Merikangas, K.R., & Walters, E.E. (2005). Prevalence, severity, and comorbidity of 12-month DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Archives of general psychiatry, 62(6), 617–627.

  • Schene, A.H. & Sabbe, B.G.C. (2016). Classificatie en diagnostiek van depressie. In Schene, A.H., Sabbe, B.G.C., Spinhoven, Ph. & Ruhé, H.G. (reds). Handboek Depressieve stoornissen (2e geheel herziene druk, pp 44-62.). De Tijdstroom.

  • Schramm, E., Klein, D.N., Elsaesser, M., Furukawa, T.A. & Domschke, K. (2020). Review of dysthymia and persistent depressive disorder: history, correlates, and clinical implications. Lancet Psychiatry 2020; 7: 801–12

  • Spijker, J., Bockting, C.L.H., Meeuwissen, J.A.C., van Vliet I.M., Emmelkamp, P.M.G., Hermens, M.L.M. & van Balkom, A.L.J.M., namens de Werkgroep Multidisciplinaire richtlijnontwikkeling Angststoornissen/Depressie (2013). Multidisciplinaire richtlijn Depressie (Derde revisie). Richtlijn voor de diagnostiek, behandeling en begeleiding van volwassen patiënten met een depressieve stoornis. Trimbos instituut.


© Ikbendepressief.nl

Je bent goed zoals je bent.

Ik ben depressief is er voor iedereen,
met of zonder depressie.

Pagina's

Artikelen

Opinie

Depressie zelftest

Poëzie

Contact

Info

Privacy

Over ons

2021 - 2023

contact@ikbendepressief.nl

© Ikbendepressief.nl


Opgericht in 2021. © Ikbendepressief.nl