Lees hier over de relatie tussen depressie en jeugdtrauma's. Welke invloed heeft seksueel, emotioneel of fysiek trauma op het ontstaan van een depressie? Je leest het hier.
Deze site gebruikt alleen functionele cookies.
Kijk voor meer informatie op onze
Privacy
pagina.
Lees hier over de relatie tussen depressie en jeugdtrauma's. Welke invloed heeft seksueel, emotioneel of fysiek trauma op het ontstaan van een depressie? Je leest het hier.
Een depressie kan ontstaan na het doormaken van een of meerdere traumatische ervaringen uit de kindertijd. Enkele veelvoorkomende traumatische gebeurtenissen zijn seksueel, emotioneel of fysiek misbruik. Verdere voorbeelden zijn verwaarlozing, gescheiden worden van een ouder, overmatig alcoholgebruik of mentale problemen bij een van de ouders.1 Toch leidt het doormaken van een traumatische ervaring niet automatisch tot een depressie. Onder andere de leeftijd van het kind, de ernst en de duur van de traumatische ervaring zijn van invloed op het ontstaan van een depressie of andere psychische problemen.5 Dit artikel geeft een overzicht van de effecten van traumatische gebeurtenissen op het ontstaan van een depressie.
Er zijn vele voorbeelden van traumatische ervaringen bij kinderen.
Het thema 'trauma' is daarmee te breed om duidelijk aan te kunnen geven wat er bedoelt word.
Binnen dit artikel wordt 'trauma' onderverdeeld in drie thema's: seksueel, emotioneel en fysiek trauma.
Niet alle voorbeelden van jeugdtrauma's passen goed binnen een van deze thema's.
Het kan bijvoorbeeld zijn dat er meerdere, overlappende traumatische gebeurtenissen zijn, zoals een combinatie van emotioneel en fysiek misbruik.
Verder is er zeer veel variatie mogelijk in bijvoorbeeld de ernst van het trauma, wat tot individuele verschillen kan leiden.
Seksueel misbruik in de kindertijd is een zeer grote risicofactor voor het ontstaan van een depressie. Seksueel misbruik is zeer schadelijk voor het welzijn van het kind en zorgt in veel gevallen al in de kindertijd voor depressies.7 Naast depressie wordt seksueel misbruik in verband gebracht met een breed scala aan psychische aandoeningen, waaronder schizofrenie en PTSD.4 Ook zijn er verbanden tussen seksueel misbruik en zelfpijniging, sociale problemen, suïcidaliteit en obesitas.4,6 Het ontstaan van een depressie na seksueel misbruik verloopt echter niet voor iedereen hetzelfde. Onder andere de leeftijd, de duur en de ernst van het misbruik zijn van invloed op het ontstaan van psychische problemen.5 Een kind hoeft daarom niet altijd een depressie te ontwikkelen na seksueel misbruik, alhoewel de kans op een depressie en andere psychische problemen fors toeneemt.
Hoe eerder het misbruik begint, hoe groter de kans dat kinderen te maken krijgen met depressies of andere psychische problemen.5 Kinderen op jonge leeftijd kunnen minder goed omgaan met hun emoties en kunnen nog niet goed om hulp vragen. Verder leren kinderen niet of in mindere mate om zich veilig te hechten aangezien daders vaak bekenden of familieleden zijn. Seksueel misbruikte kinderen vertellen met enige regelmaat dat ze zich 'verraden' voelen door de daders. Dit kan leiden tot problemen met het (leren) vertrouwen van anderen op latere leeftijd. Daarnaast kan seksueel misbruik leiden tot gevoelens van hulpeloosheid, gedragsveranderingen en heeft het een negatieve invloed op het zelfbeeld.6
Er zijn meerdere onderzoeken uitgevoerd naar de invloed van de duur van seksueel misbruik en depressie.5 In het algemeen wordt aangenomen dat langere periodes van seksueel misbruik vaker aanleiding geven voor het ontstaan van een depressie.
De ernst van seksueel misbruik kan bijvoorbeeld toenemen indien er penetratie heeft plaatsgevonden, de dader een bekende is of indien er gebruik gemaakt is van geweld of dwang.8
De ernst van seksueel misbruik is echter een persoonlijke opvatting en daarom moeilijk objectief in te schatten.
Psychologische factoren zijn van invloed op de ervaring van ernst.6
In sommige gevallen wordt het kind bijvoorbeeld gevraagd om seksuele handelingen te verrichten, terwijl in andere situaties het kind met geweld wordt gedwongen.
Het is subjectief (ieders persoonlijke mening) om de ene situatie als 'ernstiger' in te schatten dan de andere.
Daarnaast kan het karakter van een kind van invloed zijn op de ervaring van ernst en de manier waarop het kind met het trauma omgaat.
Het ene kind zoekt bijvoorbeeld sneller hulp terwijl het andere kind de neiging heeft om zich terug te trekken.
Ook andere gebeurtenissen uit het leven van het kind kunnen van invloed zijn op de ernst van het misbruik.
Het wegvallen van een vertrouwenspersoon kan bijvoorbeeld een extra aanleiding geven tot depressie of een ernstiger gevoel van eenzaamheid teweegbrengen.
Emotioneel en psychologisch trauma heeft een zeer negatief effect op de mentale gezondheid van het kind en latere volwassene.1
Er zijn dan ook duidelijke wetenschappelijke en statistische verbanden aangetoond tussen emotioneel misbruik/trauma en depressie.9,10,12,14
Emotioneel misbruik kan bestaan uit verwaarlozing, vernedering en negeren, maar er zijn nog vele andere vormen mogelijk, zoals uitschelden, agressie en beschuldigen.
Emotioneel misbruik is een zeer lastig te herkennen vorm van misbruik, aangezien de schade niet direct zichtbaar is aan het lichaam en het meestal goed verborgen wordt gehouden voor de buitenwereld.1,2
Daarnaast is het kind vaak niet bekend met ander gedrag dan het emotioneel misbruik.
Dit gebrek aan kennis, bijvoorbeeld het simpelweg niet weten dat liefde ook op een andere manier kan
worden ontvangen dan door ruzie of negeren, kan langdurige en ontregelende effecten hebben op latere leeftijd.
Het kind leert bijvoorbeeld minder goed omgaan met emoties en kan moeite hebben met het onderhouden van relaties.12
De mogelijkheid ontstaat hierdoor dat personen na emotioneel misbruik een minder groot sociaal vangnet hebben.
Dit is nadelig, aangezien een groot sociaal netwerk bescherming biedt tegen een depressie.12
Daarnaast kan emotioneel misbruik leiden tot een lager zelfbeeld en kan er voor zorgen dat het kind minder kan genieten van het leven.13
Emotioneel misbruik komt voor bij meer dan 30% van alle kinderen, hoewel de ernst en invloed op depressie in grote mate verschillen.12,13
Voorbeelden van fysiek misbruik of trauma zijn slaan, schoppen, brandmerken maar ook spugen en urineren. Onder fysiek misbruik kunnen alle zaken worden verstaan die bedoeld zijn om iemand pijn te doen of aan te vallen. Wederom is de invloed van fysiek misbruik op het ontstaan van een depressie afhankelijk van de leeftijd van het kind, de duur en de ernst. In het algemeen kan wel gesteld worden dat fysiek misbruik uit de kindertijd de kans op een minder goede mentale gezondheid vergroot.11 De kans op een depressie neemt weliswaar toe na fysiek misbruik, maar deze toename is minder groot dan na emotioneel misbruik.14 Een depressie ten gevolge van fysiek misbruik kan al optreden in de kindertijd, maar ook latere leeftijd.5 Verder speelt gender een rol: mannen worden als kind en adolescent vaker fysiek misbruikt dan vrouwen, terwijl vrouwen vaker te maken krijgen met seksueel misbruik. Fysiek misbruik kan naast depressie ook leiden tot angst en PTSD.
Naast de bovengenoemde zijn er meerdere traumatische ervaringen die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van een depressie. Enkele hiervan zijn huiselijk geweld en het overlijden van een familielid.15 Er werd in een onderzoek van LeMoult et al geen verband aangetoond tussen een depressie en een ziekte of ongeluk, natuurramp of armoede. Dit betekent echter niet dat dit niet tot de mogelijkheden behoort, in individuele gevallen is het waarschijnlijk dat een ernstige ziekte of ongeval een rol kan spelen in het ontstaan van een depressies.16
Een posttraumatische stressstoornis (PTSD) kan, zoals de naam al doet vermoeden, optreden als gevolg van traumatische gebeurtenissen. PTSD gaat vaak gepaard met herbelevingen, negatieve gedachten en onrust. PTSD komt in combinatie met depressie in 30 tot 50% van de gevallen voor.17 Het is soms lastig een onderscheid te maken tussen PTSD en een depressie aangezien symptomen op elkaar kunnen lijken.3
Je bent goed zoals je bent.
Ik ben depressief is er voor iedereen,
met of zonder depressie.
Privacy